2019 engelli hakları

Tarih: 14 MAY posted by Waljanon photography 46 Comments

    Engellilere sağlanan hak ve imkanlar devlet tarafından 2019 yılında birçok alanda verilmeye devam etmektedir. 2019 yılında engellilere sağlanan haklar ana başlıkları ile şunlardır;

    - Kamusal alanda sağlanan indirimler,

    - Ulaşım alanında sağlanan indirimler,

     - Araç alımlarında sağlanan indirimler,

     - Engelli ebeveynlerine sağlanan haklar, -

     - Engelli çalışan vatandaşlara sağlanan haklar,

     - Engelli vatandaşlar için sosyal yardım hakları,

     - Tıbbi malzeme alımlarında sağlanan haklar,

     - Özel eğitim hakları,

     - Müze ve ören yerlerinde sağlanan haklar (ücretsiz ziyaret edilebilir),

     - Devlet tiyatrolarında indirim hakları,

     - Engelli sporculara sağlanan haklar,

     - Emlak vergilerinde sağlanan haklar (gayrimenkulün engelli vatandaşın üzerinde olması şartı bulunur. Arsalarda emlak vergisi indirimi bulunmaz.),

     - Oyun bayilikleri için sağlanan haklar (18 yaşını doldurmuş olmak şartı ile zihinsel yetersizliği bulunmayan engelli vatandaşlara sayısal oyunların bayilikleri verilir),

     - EKPSS’ YE girme hakkı,

     - Engelli muayenelerinde öncelik hakkı (engelli vatandaşlara sağlanan muayene öncelik hakları bütün hastanelerde uygulanmaktadır),

     - Erişilebilirlik hakları, Sağlık raporu alımlarında sağlanan haklar,

     - Engelli vatandaşların meslek edinme hakları (halk eğitim merkezleri,

     - KOSGEB gibi kurumlarda engelli vatandaşlara meslek edinmeleri için kurslar açılmaktadır. Kurslarda meslek edinmeleri için engelli b-vatandaşlara öncelikler tanınmaktadır),

     - TOKİ çekiliş hakları (TOKİ kampanyalarında kura hakkı öncelikli olarak engelli vatandaşlara verilmektedir.),

     - Engelli kimlik kartlarına sahip olma hakları (engellilere verilen haklardan yararlanılmasını sağlayacak olan kimlik kartları Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri tarafından engelli vatandaşlara verilmektedir.),

     - KDV muafiyetleri, Belediye hizmetlerinde yararlanılan haklar,

     - Engelli fizik tedavi seanslarında sağlanan haklar,

     - Orta öğrenimlerde sınavdan muafiyet hakları gibi birçok haklar engelli vatandaşların hayatlarını kolaylaştırmak ve yaşam standartlarını arttırmak için devlet tarafından sağlanmaktadır.

   Engelli Vatandaşlara Kamusal Alanda Sağlanan İndirimler Nelerdir? 

     İhtiyaç sahibi hanelere elektrik tüketim desteği verilmesine ilişkin kararın resmî gazetede yayınlanmasının ardından elektrik tüketiminde hak sahibi olan engelli vatandaşlara ilişkin indirimler PTT üzerinden yapılacaktır. Elektrik indiriminden yararlanmaya hak kazanacak olan engelli vatandaşların;

   - Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması gerekir.

 - Düzenli yardım alması şartı bulunur.

 - Elektrik yardımı alacak olan engelli vatandaşların PTT’ye geçerli bir kimlik belgesi ve mesken elektrik faturasını ibraz etmesi gerekir.

    Engelli hakları 2019 yılında kamusal alanlarda sağlanan diğer indirimler şunlardır;

 - Belediye tarafından uygulanan %30 su faturası indirimleri, %50 oranında digitürk indirimi,

 - Türk Telekom sosyal tarifesi indirimi,

 - TTNET ve Fiber internet indirimi,

 - Uydu net ve cep telefonlarında indirimli tarife uygulamaları bulunmaktadır.

  Engelli Vatandaşlara Ulaşım Alanda Sağlanan İndirimler Nelerdir?

 - Belediye otobüsleri,

 -Metro seferleri

 -Deniz yolları şehir içi seferleri

 -Devlet demiryolları ve denizyolları şehir dışı seferlerinde mevcuttur.

   Şehirlerarası yapılan otobüs seferlerinde ise %30 oranında ve THY seferlerinde %25 indirimden yararlanma hakkı vardır. THY verilen indirim hakkı ekonomik biletlerde uygulanmamaktadır.

 Engelli Vatandaşlara Araç Alımlarında Sağlanan İndirimler Nelerdir?

 %90 ve üzerinde engel sahibi olan vatandaşlar Özel Tüketim Vergisi ve Motorlu Taşıt vergisi ödemeden araç satın alma hakkına sahip olmaktadırlar. %90 ve üzeri engel sahibi olan vatandaşların alacakları araçların engelli yakınları tarafından kullanım hakkı ve ortopedik engel sahibi vatandaşların yurt dışından özel tertibatlı araç getirme hakkı bulunmaktadır. Engel sahibi vatandaşlar araç alımlarında ÖTV’den muaf olmakta ancak araç KDV ödemesi yapmaları gerekmektedir.

  ÖTV indiriminden yararlanarak araç sahibi olan vatandaşlar için özel olarak yapılmış otopark engelli araç yerleri mevcuttur. Bu özel alanlardan ücretsiz olarak yararlanılması engelli vatandaşlara sağlanan haklar arasında yer almaktadır.

Engelli Vatandaşlara Sağlanan Sosyal Yardım Hakları Nelerdir?

Sosyal yardım engelli hakları nelerdir maddeler halinde şu şekilde sıralanmaktadır; 

-Engelli vatandaşlara bakan kişilere verilen bakım maaş aylığı Ocak 2019 itibarı ile 1305,97 TL olarak ödenmektedir.

- 65 yaş üstü yaşlılık aylığı olarak Ocak 2019 itibarı ile 601 TL yaşlılık aylığı ödenmektedir.

- %40 ile %69 engel sahibi olan vatandaşlara 0cak 2019 itibarı ile 480,22 TL engelli maaşı ödenmektedir.

- %70 ve üzerinde engel sahibi olan kişilere Ocak 2109 itibarı ile 720,33 TL engelli maaşı ödenmektedir.

 2022 sayılı yasaya göre 18 yaşını tamamlamış olan %40 engelli olan vatandaşlara şartlara uyum sağlamaları durumunda maaş bağlanmaktadır. Aynı yasa gereğince 18 yaşını tamamlamayan engelli yakınlarına şartlara uyum sağlanması durumunda engelli yakını maaşı bağlanmaktadır.

  Engelli Çocuklara Sağlanan Özel Eğitim Hakları Nelerdir? 

  %20 ve üzerinde engel sahibi olan ve engel durumları alınan raporlarda belirtilmiş olan çocuklar için devlet tarafından özel eğitim imkânları sağlanmaktadır. Özel eğitime devam eden çocuklara için ayrıca ücretsiz taşıma hakkı bulunmaktadır. Üniversiteye giden engelli vatandaşlara sağlanan açık öğretim fakültelerinde ücret ödemeden okuma hakkı, yetenekli öğrencilere YGS ye girmeden güzel sanatlar bölümüne gidebilme hakkı gibi birçok hak sağlanmakta ve üniversitelerde engelli öğrenci birimi bulunmaktadır. Ayrıca tek başlarına şehir içi otobüslerine binemeyecek engele sahip olan öğrenciler için yaşadıkları şehirlerde yurt imkânı sağlanmaktadır.

  Engelli Vatandaşların EKPSS’YE Girme Hakları Nasıldır?

  Engelli vatandaşlara sağlanan haklar arasında bulunan engelli Kamu Personeli Seçme Sınavlarına girme hakkı şu şekildedir;

EKPSS sınavı 2 yılda bir engelli vatandaşlar için yapılan bir sınavdır ve bu sınava girme hakkı bütün engelli vatandaşlara sağlanmıştır.

- Atamalar sınav ve kura yöntemi ile yapılmaktadır.

- Lise ve ön lisans mezunu engeli vatandaşlar sınava ve ortaokul mezunu olan engelli vatandaşlar kuraya katılmaktadır.

  Engelli Vatandaşlara Belediyeler Tarafından Sağlanan Haklar Nelerdir?

   Büyükşehirlerde ilçe ve beldelerde bulunan belediyeler tarafından engelli vatandaşlara yönelik birçok çalışma bulunmaktadır. Belediyeler engellilere yönelik çalışmakla yükümlüdürler ve her belediyede Engellilere hizmet vermek için kurulmuş olan belediye hizmet birimleri mevcuttur. Bağlı bulundukları belediyelere müracaat eden engelli vatandaşlar kendilerine yönelik verilen haklar hakkında bilgi alabilir ve bu hizmetlerden yararlanabilirler. Belediye tarafından engelli vatandaşlara yönelik verilen hizmetler;

  - Meslek edinme kursları,

  - Rehabilitasyon merkezleri, temizlik ve servis birimleri,

  - Psikolojik destek hatları,

  - Sosyal yardımlar ve

 - Bakım ve onarım hizmetleridir.

      Engelli Çalışanlara Sağlanan Haklar Nelerdir?

   %40 ve üzeri oranında engel sahibi olan çalışan vatandaşlara erken emeklilik hakkı sağlanmaktadır. Ayrıca gelir vergisi indiriminden yararlanma hakkı sağlanan engelli vatandaşlar vergi dairelerine başvuruda bulunarak engel oranlarına göre derecelendirilerek indirimlerden yararlanmaktadırlar. Buna göre;

 - %40-59 oranında engelli olan vatandaşlar 3.derece

 - %60-79 oranında engelli olan vatandaşlar 2.derece

 - %80 ve üzerinde engelli olan vatandaşlar 1.derece vergi indirimi alırlar.

 - Engelli çalışan vatandaşlara sağlanan haklar arasında; Engelli çalışan memurlara sağlanan özel indirim hakları bulunmaktadır.

- Özel sektörlerde çalışan engelli vatandaşlara ödenen iş kaybı tazminat hakkı diğer çalışanların aldıklarının iki katı oranında ödenmektedir.

- Malulen emeklilik hakları bulunmaktadır.

- Anne ve babası vefat etmiş olan engelli çocuklara yönelik ödenen yetim maaşı hakkı bulunmaktadır.

- Engelli memurlar devlet memurları kanununa göre gece nöbet ve fazla mesai gibi hizmetlerde bulunmazlar.